na miarę
  • Przymiotniki od nazw driakiew tawuła

    14.09.2020
    14.09.2020

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać, od słów driakiew i tawuła (nazwy roślin) poprawne będzie utworzenie przymiotników driakwi, tawuli, czy też należałoby użyć końcówki -owydriakwiowy, tawułowy?

    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

  • raz dwa czy trzy cztery?
    9.09.2014
    9.09.2014
    Dlaczego po polsku, kiedy odliczamy np. czas do startu, mówimy trzy cztery, podczas gdy w większości innych języków (przynajmniej europejskich), mówi się jeden dwa? Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • Skąd wzięło się proszę we frazach proszę pani/ proszę pana/ proszę państwa

    29.12.2021

    Dzień dobry,

    skąd w zwrotach typu: proszę pani/pana wzięło się słowo  proszę?

    pozdrawiam serdecznie

    Agnieszka

  • skrót lb
    8.04.2014
    8.04.2014
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o poradę, czy poprawne jest używanie w języku polskim (w artykułach naukowych, książkach) skrótu anglosaskiej jednostki miary – funta – w zapisie lb lub w liczbie mnogiej lbs. Przykład: „Na pokład okrętu brytyjskiego jedna osoba mogła wnieść bagaż o ciężarze do 120 lbs”.
    Z poważaniem,
    Jakub Żak
  • Słodzimy herbatę
    8.06.2007
    8.06.2007
    Słodzę herbatę jedną łyżeczką cukru, połową łyżeczki cukru, ćwiercią łyżeczki cukru. Czy dobrze myślę? Bo chyba nie: „Słodzę herbatę ćwierć łyżeczki cukru”?
    A jeśli mam herbatę, łyżeczkę i ilość cukru wynoszącą jedną całą i jeszcze połowę łyżeczki? „Słodzę herbatę półtorą (półtorej) łyżeczki cukru”? A może to już liczba mnoga i półtorymi łyczeczkami ją słodzę?
    A gdyby ktoś miał zwyczaj słodzić herbatę widelcem (albo nożem, bo też rodzaj męski) i ilością cukru mieszczącą się na nim półtora raza?
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • spadówa
    11.10.2004
    11.10.2004
    Dzień Dobry.
    Dzień Dobry.
    Chciałbym jeśli to możliwe prosić o wyjaśnienie pisowni słowa spadówa  / spaduwa. Na pewno nie ma tego słowa w języku polskim, natomiast w miarę często słyszy się je w języku potocznym. Dodam że mam wykształcenie ścisłe. Czy w słowie tym, jeśli już miałoby być pisane, ma zastosowanie reguła o stosowaniu wyjątków typu zasuwka? Proszę o odpowiedź, bo naprawdę zacząłem się zastanawiać nad pisownią i jestem w kropce.
    Z poważaniem
    Rafał Kowalewski
  • starosta i starościna
    14.11.2001
    14.11.2001
    W naszym powiecie na stanowisko starosty została wybrana kobieta. Powstał spór, czy określenie starościna jest poprawne. Z drugiej strony, wyrażenie np. w protokole z sesji „Starosta będziński powiedziała…” wyglada raczej głupio. Proszę o jednoznaczne przedstawienie poprawnej formy językowej. Z góry dziękuję i pozdrawiam. Proszę o w miarę szybką odpowiedź.
  • starzenie (się) skóry
    6.06.2003
    6.06.2003
    Czy należy mówić o starzeniu się skóry, czy o starzeniu skóry? Pytanie odnosi się też do wysuszania się skóry etc. Czy dopuszczalna jest tylko forma z się, czy też zaimek zwrotny zmienia jedynie sens? Np. starzenie się skóry oznacza jej starzenie się samoistne, a starzenie skóry to starzenie wynikłe z przyczyn zewnętrznych (wiatr, klimatyzacja etc.).
    Pozdrawiam
  • sylwetka
    8.01.2012
    8.01.2012
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie (w miarę możliwości obszernie) etymologii terminu sylwetka.
    Z poważaniem
    Stratos Vasdekis
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego